Ραν, Ναζίμ Χικμέτ – Αυτοβιογραφία

Λογοτεχνικό Περιοδικό Ένεκεν  τ.47 σ.142-144 Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2018

Αυτοβιογραφία

Γεννήθηκα το 1902
σε μια πόλη που δεν γύρισα ποτέ
δεν μου αρέσει να γυρνάω πίσω
στα τρία μου εγγονός του πασά στο Χαλέπι
στα δεκαεννέα κομμουνιστής φοιτητής στη Μόσχα
στα σαράντα εννιά επισκέπτης στο Τσεκά Πάρτι πάλι στη Μόσχα
από τα δεκατέσσερά μου ποιητής

άλλος ξέρει ένα προς ένα τα φυτά, άλλος τα ψάρια
                                                            εγώ τους χωρισμούς
άλλος μπορεί να πει απ’ έξω όλα τα ονόματα των άστρων,
                                                            εγώ των νοσταλγιών

κοιμήθηκα και σε φυλακές και σε ξενοδοχεία μεγάλα,
έμαθα την πείνα στην απεργία και θαρρώ δεν υπάρχει φαγητό που να μην το ’χω δοκιμάσει

στα τριάντα μου ήθελαν να με κρεμάσουν,
στα σαράντα οκτώ να μου δώσουν μετάλλιο ειρήνης
                                                            και μου το έδωσαν
στα τριάντα έξι μου διάνυσα τα τέσσερα μέτρα μπετόν του κελιού μου σε μισό χρόνο
στα πενήντα εννιά μου πέταξα από την Πράγα μέχρι την Αβάνα σε δεκαοχτώ ώρες

δεν είδα τον Λένιν αλλά το 1924 στάθηκα φρουρός πλάι στο φέρετρό του
το 1961 γνώρισα το μαυσωλείο του που είναι τα βιβλία του

θελήσανε να με πετάξουν απ’ το κόμμα,
                                                            μα δεν το πέτυχαν,
ούτε και συντρίφτηκα κάτω απ’ τα είδωλα που γκρεμίζονταν

μ’ έναν νεαρό σύντροφο το 1951 περπάτησα ενάντια στον θάνατο
με ραγισμένη καρδιά το 1952 περίμενα ανάσκελα επί τέσσερις μήνες τον θάνατο

ζήλεψα τρελά τις γυναίκες που αγάπησα,
μα δεν ένιωσα καθόλου φθόνο ακόμα και για τον Σαρλό
απάτησα τις γυναίκες μου
δεν μίλησα πίσω από τις πλάτες των φίλων μου

ήπια αλλά δεν έγινα νυχτόβιος
είμαι ευτυχισμένος που κέρδισα χρήματα πάντα με τον ιδρώτα μου

ντράπηκα εκ μέρους των άλλων, είπα ψέματα
είπα ψέματα να μην στενοχωρώ τον άλλον
                                                αλλά είπα ψέματα και χωρίς λόγο

ταξίδεψα με το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο
πολλοί δεν μπορούν
πήγα στην όπερα
                        πολλοί δεν μπορούν, δεν ξέρουν ούτε το όνομά της
και στα μέρη που πήγαν πολλοί, έχω να πάω από τα δεκαεννιά μου
στο τζαμί, στην εκκλησιά, στη χάβρα, στον ναό, στον μάγο
όμως μερικές φορές ζήτησα να μου πουν το φλιτζάνι

τα γραπτά μου εκδόθηκαν σε τριάντα μπορεί και σε σαράντα γλώσσες
            απαγορεύονται στην Τουρκία μου, στα τουρκικά μου

ακόμα δεν έχω καρκίνο
δεν χρειάζεται να τον έχω
δεν θα είμαι πρωθυπουργός ή κάτι τέτοιο
κι ούτε με νοιάζει
επίσης δεν έχω πάει σε πόλεμο
δεν κατέβηκα σε καταφύγια μέσα στην νύχτα
δεν ήμουν στους δρόμους κάτω από τα καταδρομικά
αλλά ερωτεύτηκα κοντά στα εξήντα μου
με λίγα λόγια σύντροφοι
αν και σήμερα ψοφάω από τη θλίψη μου στο Βερολίνο
                        μπορώ να πω ότι έζησα σαν άνθρωπος
και πόσο ακόμα θα ζήσω
                        και τι θα περάσω ακόμα
ποιος ξέρει.

11 Σεπτεμβρίου 1961, Ανατολικό Βερολίνο

Μετάφραση από τα τουρκικά: Lale Alatlı
Επιμέλεια: Αθηνά Κατσίβελη

Ο Ναζίμ Χικμέτ (Nâzım Hikmet Ran, Θεσσαλονίκη, 15 Ιανουαρίου 1902 – Μόσχα, 3 Ιουνίου 1963) ήταν Τούρκος ποιητής και δραματουργός, τα έργα του οποίου μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τουρκίας. Πέθανε στην Μόσχα από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 61 ετών.

Otobiyografi

1902’de doğdum
doğduğum şehre dönmedim bir daha
geriye dönmeyi sevmem
üç yaşımda Halep’te paşa torunluğu ettim
on dokuzumda Moskova’da komünist Üniversite öğrenciliği
kırk dokuzumda yine Moskova’da Tseka-Parti konukluğu
ve on dördümden beri şairlik ederim

kimi insan otların kimi insan balıkların çeşidini bilir
ben ayrılıkların
kimi insan ezbere sayar yıldızların adını
ben hasretlerin

hapislerde de yattım büyük otellerde de
açlık çektim açlık gırevi de içinde ve tatmadığım yemek yok gibidir

otuzumda asılmamı istediler
kırk sekizimde Barış madalyasının bana verilmesini
verdiler de
otuz altımda yarım yılda geçtim dört metre kare betonu
elli dokuzumda on sekiz saatta uçtum Pırağ’dan Havana’ya

Lenin’i görmedim nöbet tuttum tabutunun başında 924’de
961’de ziyaret ettiğim anıtkabri kitaplarıdır

partimden koparmağa yeltendiler beni
sökmedi
yıkılan putların altında da ezilmedim

951’de bir denizde genç bir arkadaşla yürüdüm üstüne ölümün
52’de çatlak bir yürekle dört ay sırtüstü bekledim ölümü

sevdiğim kadınları deli gibi kıskandım
şu kadarcık haset etmedim Şarlo’ya bile
aldattım kadınlarımı
konuşmadım arkasından dostlarımın

içtim ama akşamcı olmadım
hep alnımın teriyle çıkardım ekmek paramı ne mutlu bana

başkasının hesabına utandım yalan söyledim
yalan söyledim başkasını üzmemek için
ama durup dururken de yalan söyledim

bindim tirene uçağa otomobile
çoğunluk binemiyor
operaya gittim
çoğunluk gidemiyor adını bile duymamış operanın
çoğunluğun gittiği kimi yerlere de ben gitmedim 21’den beri
camiye kiliseye tapınağa havraya büyücüye
ama kahve falıma baktırdığım oldu

yazılarım otuz kırk dilde basılır
Türkiye’mde Türkçemle yasak

kansere yakalanmadım daha
yakalanmam da şart değil
başbakan filân olacağım yok
meraklısı da değilim bu işin
bir de harbe girmedim
sığınaklara da inmedim gece yarıları
yollara da düşmedim pike yapan uçakların altında
ama sevdalandım altmışıma yakın
sözün kısası yoldaşlar
bugün Berlin’de kederden gebermekte olsam da
insanca yaşadım diyebilirim
ve daha ne kadar yaşarım
başımdan neler geçer daha
kim bilir.

11 Eylül 1961, Doğu Berlin

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir